Katedra na żywo
Fundusze europejskie
Wydział Wychowania Katolickiego
Wydział Duszpasterstwa Rodzin
Ochrona dzieci i młodzieży
Duszpasterstwo ministrantów
Archidiecezjalne forum pastoralne
Apostolat Chorych
Tematy:
Polecamy:
WSPÓLNOTY
400 lat obecności Karmelitanek Bosych w Polsce
Karmel Miłości Miłosiernej w Szczecinie (ul. Strzałowska 26b) zaprasza na dziękczynienie za IV wieki obecności Karmelitanek Bosych w Polsce.
27 maja, niedziela, Uroczystość Zesłania Ducha Świętego
godz. 16.00 Eucharystia, dziękczynienie za 400 lat obecności Karmelitanek Bosych w Polsce
16 czerwca, sobota
godz. 12.00 Eucharystia, w 15 rocznicę śmierci Matki Teresy od Niepokalanego Serca Maryi
RYS HISTORYCZNY
Inicjatywa sprowadzenia Karmelitanek Bosych do naszej Ojczyzny pojawiła się wśród ich polskich Braci w Zakonie. Na miejsce pierwszej fundacji pw. św. Marcina wybrano Kraków. Wspólnota fundacyjna, którą tworzyły: s. Maria od Trójcy Świętej z Brukseli, s. Małgorzata od Jezusa i s. Teresa od Jezusa z Mons oraz s. Krystyna od św. Michała z Lowanium, przybyła do królewskiego miasta 26 maja 1612 r. Jeszcze w tym samym roku do fundatorek dołączyły pierwsze trzy polskie kandydatki. Droga kolejnych fundacji wiodła przez Lublin, Wilno, Lwów, Warszawę i ponownie Kraków, gdzie założono drugi klasztor, na Wesołej.
Karmelitanki Bose dzieliły wraz z polskim narodem i Kościołem trudne czasy wojen oraz kasat, a raz powierzonej im przez Bożą Opatrzność ziemi Słowian nigdy nie opuściły. Gdy zabierano im bądź niszczono klasztor w jednym miejscu, udawały się na fundację w inne. Dzisiaj, 400 lat po pierwszej fundacji, na ziemiach polskich służy Bogu i Kościołowi dwadzieścia dziewięć wspólnot. To z nich, po upadku systemu komunistycznego, wyruszyły odważne fundatorki, by w sąsiednich krajach zaszczepiać ducha Karmelu terezjańskiego. Misję powierzoną im przez św. Teresę od Jezusa polskie Karmelitanki Bose poniosły na Ukrainę, Słowację, Islandię, do Norwegii, Rosji i Kazachstanu, dając początek dziewięciu nowym wspólnotom. W tym kontekście wspomnieć należy także te poszczególne polskie Mniszki, które odpowiedziały wielkodusznie na potrzeby personalne klasztorów w innych krajach i udały się do nich, by przeżywać tam swoje oddanie Bogu, Zakonowi i Kościołowi.
Wkład Karmelitanek Bosych w życie duchowe i kulturalne naszego narodu to piękne karty zapisane odwagą kobiet, które odkryły w sobie głos wołający je do wyłącznego oddania swego życia Bogu w klauzurze. Siłą Sióstr była ich wierność. Niekiedy zmagały się ze sprzeciwem najbliższych, niezdolnych zaakceptować wybór, jakiego dokonały. Chociaż wartość i znaczenie tych zmagań zna tylko Bóg i każde w Jego oczach jest bezcenne, kilka postaci zasługuje na imienne wspomnienie. Przywołać należy najpierw m. Annę od Jezusa (Jadwigę Stobeńską), pierwszą Polkę, która złożyła śluby w Karmelu terezjańskim, kobietę wielkiej cnoty i zasług dla początków Karmelitanek Bosych w naszej Ojczyźnie. To jej starania i oddanie umożliwiły realizację kolejnych fundacji na wschodnich ziemiach Rzeczpospolitej. Dalej wspomnieć należy m. Teresę od Jezusa (Mariannę Marchocką), zmarłą w opinii świętości przełożoną i mistrzynię pierwszego pokolenia Karmelitanek lwowskich, mistyczkę i autorkę pierwszej w języku polskim autobiografii mistycznej, kandydatkę na ołtarze, której zakończenie procesu beatyfikacyjnego na szczeblu diecezjalnym spodziewane jest w roku jubileuszowym 400-lecia obecności Karmelitanek Bosych w Polsce. Nie można pominąć także m. Marii Ksawery od Jezusa (Marii Cecylii Czartoryskiej), fundatorki, której nieoceniona pomoc wspierała dzieło odnowy życia Karmelitów Bosych w Polsce. Jej także zawdzięczamy pozyskanie dla tego dzieła powstańca i sybiraka Józefa Kalinowskiego, dzisiejszego św. Rafała od św. Józefa. Wreszcie wskazać trzeba na m. Annę od Jezusa (Annę Juliannę Kalkstein), krzewicielkę życia i nauczania św. Teresy od Dzieciątka Jezus, a zarazem autorkę pierwszego polskiego przekładu jej „Dziejów duszy”.
Misja Karmelitanek Bosych ma jednak przede wszystkim wymiar duchowy. Sprowadza się do codziennego ofiarowania Bogu, w ciszy klasztornych murów, „za życie świata”, daru modlitwy wstawienniczej i cierpienia. Uznając siebie za córki Kościoła, będąc blisko jego serca, są niczym życiodajna krew pulsująca we wspólnocie wierzących. Istotę tego powołania do życia ofiarną miłością pięknie oddała św. Teresa od Dzieciątka Jezus w słowach: „Zrozumiałam, że skoro Kościół jest ciałem złożonym z różnych członków, to nie brak mu najbardziej niezbędnego, najszlachetniejszego ze wszystkich. Zrozumiałam, że Kościół posiada serce i że to serce płonie miłością, że jedynie miłość pobudza członki Kościoła do działania i gdyby przypadkiem zabrakło miłości, apostołowie przestaliby głosić Ewangelię, męczennicy nie chcieliby przelewać krwi swojej…”.
/z List Prowincjałów z okazji Jubileuszu 400-lecia przybycia Karmelitanek Bosych do Polski/
Karmelitanki Bose
Mniszki Bose Zakonu Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel
Moniales Discalceatae Ordinis Beatissimae Virginis Mariae de Monte Carmelo (OCD)
Nazwa Zakonu pochodzi od góry Karmel w Palestynie, związanej z postacią proroka Eliasza, którego Zakon uważa za duchowego Ojca. Skalne groty Karmelu już od V w. zamieszkiwali pustelnicy – ludzie szukający Boga, zainspirowani wezwaniem Eliasza: „Żyje Bóg, w obliczu którego stoję” i „Żarliwością rozpaliłem się o chwałę Pana, Boga Zastępów”. To drugie wezwanie do dziś istnieje w herbie Karmelu. Pustelnicy czcili Maryję, szczególnie tajemnicę Jej Bożego Macierzyństwa, której poświęcili pierwszą kaplicę zbudowaną przy źródle Eliasza. Na początku XIII w. pustelnicy ci zaczęli tworzyć pierwsze struktury zakonne. „Formuła życia” napisana na ich prośbę przez św. Alberta, Patriarchę Jerozolimskiego, była kilkakrotnie zatwierdzana przez Kościół jako Reguła Zakonu, ostatecznie w 1247 roku, gdy po zajęciu Ziemi Świętej przez Saracenów karmelici przenieśli się do Europy i musieli odejść od ściśle pustelniczego charakteru życia.
Zewnętrznym znakiem przynależności do Zakonu jest szkaplerz – od 1251 r. dar Maryi, jako wyraz Jej szczególnego wstawiennictwa i opieki nad Zakonem.
Żeńska gałąź Zakonu powstała w 1452 r.; natomiast początek Karmelu Terezjańskiego to rok 1562, kiedy to św. Teresa od Jezusa, przejęta do głębi trudną sytuacją Kościoła
w okresie Reformacji i chcąc jej zaradzić na miarę swoich możliwości, postanowiła założyć nowy klasztor ze ścisłą klauzurą, aby jak najwierniej odpowiedzieć na Boże powołanie. Tak powstał pierwszy klasztor Reformy pod wezwaniem św. Józefa w Avila (Hiszpania), a wkrótce potem nowe fundacje, od 1568 r. również męskie, przy tworzeniu których dużą rolę odegrał św. Jan od Krzyża. Reforma rozszerzyła się następnie poza granice Hiszpanii, obejmując kolejno: Włochy (1590), Francję (1604), Belgię (1607). Obecnie karmelitanki bose są najliczniejszym zakonem kontemplacyjnym, liczącym ok. 12 400 sióstr w 85 krajach świata.
Do Polski karmelitanki bose przybyły z Belgii 26 maja 1612 roku i osiadły w Krakowie przy kościele św. Marcina (ul. Grodzka). Do końca XVII w. powstało na ziemiach polskich 7 klasztorów. Ostatnią fundacją w okresie przedrozbiorowym był klasztor w Krakowie na Wesołej (obecnie ul. Kopernika), założony w 1725 r. Jest on jedynym w Polsce Karmelem, który szczęśliwie przetrwał okres kasat, stając się schronieniem dla wygnanek z innych klasztorów.
Odrodzenie zakonu karmelitanek bosych w Polsce nastąpiło w XIX w. dzięki siostrom z Belgii. W pierwszej połowie XX w. wojenne zawieruchy poważnie zahamowały rozwój zakonu. Podczas II wojny światowej ponownie klasztor na Wesołej udzielił gościny siostrom, które musiały opuścić swoje domy. Po wojnie liczba wspólnot stopniowo wzrastała.
Obecnie w Polsce działa 29 klasztorów karmelitanek bosych, będących pod jurysdykcją polskich prowincji zakonu: krakowskiej (12 klasztorów w Polsce) i warszawskiej (17 klasztorów w Polsce). W ostatnich latach powstało też 9 polskich fundacji poza granicami kraju: w Hafnarfjordur na Islandii, w Tromso w Norwegii, w Sofijskiej Borszczygówce k. Kijowa i Pokotylivce k. Charkowa na Ukrainie, w Usolu Syberyjskim k. Irkucka w Rosji, w Koszycach i Detve k. Bańskiej Bystrzycy na Słowacji oraz w Karagandzie i Oziornoje w Kazachstanie. W sumie w 38 polskich klasztorach jest ok. 570 sióstr karmelitanek bosych ze średnią wieku 46 lat.
Zgodnie z charyzmatem św. Teresy, życie karmelitanki bosej jest całkowicie ukierunkowane na modlitwę i kontemplację rzeczy Bożych – w małej wspólnocie siostrzanej opartej na samotności, modlitwie i surowym ubóstwie, w służbie Kościołowi. Tajemnica Kościoła – Oblubienicy Chrystusa zostaje niejako powierzona jej wierności, wierności spotkaniu Boga z człowiekiem. To zaangażowanie na rzecz Kościoła wyrażają słowa św. Teresy od Jezusa: „Jestem córką Kościoła” oraz św. Jana od Krzyża: „Odrobina czystej miłości więcej przynosi pożytku Kościołowi niż wszystkie inne dzieła razem wzięte”. Prawda ta rozbrzmiewa jak echo w wyznaniu św. Teresy od Dzieciątka Jezus: „W sercu Kościoła, mej Matki, będę miłością”.
Święci Karmelu w sposób szczególny uczą dróg zjednoczenia z Bogiem, w przyjaźni
z Chrystusem i Jego Matką; uczą modlitwy, która jest „przyjacielskim obcowaniem i często powtarzaną rozmową na samotności z Tym, o którym wiemy, że nas miłuje”. Taka modlitwa angażuje całą ludzką egzystencję i wyraża się w życiu wiary, nadziei i miłości, które stanowią drogę świętości ewangelicznej. Tak więc charyzmat udzielony św. Teresie od Jezusa okazał się darem Ducha Świętego dla całego Kościoła.
Do najbardziej znanych w świecie karmelitanek bosych, poza św. Teresą od Jezusa, która jako pierwsza kobieta otrzymała tytuł Doktora Kościoła, należą:
- św. Teresa od Dzieciątka Jezus, Patronka misji i najmłodszy Doktor Kościoła
- św. Teresa Małgorzata od Najświętszego Serca Jezusa
- św. Teresa Benedykta od Krzyża (Edyta Stein)
- św. Teresa od Jezusa z Los Andes
- św. Maravillas od Jezusa
- bł. Maria od Jezusa Ukrzyżowanego (“Mała Arabka”)
- bł. Elżbieta od Trójcy Świętej
- bł. Męczenniczki z Compiegne
- s. Łucja Dos Santos z Coimbry (Fatima).
Wśród wielkich postaci polskiego żeńskiego Karmelu Terezjańskiego warto wspomnieć m.in.: służebnicę Bożą m. Teresę Marchocką, m. Ksawerę Czartoryską, m. Jadwigę Wielhorską, m. Annę Kalkstein, czy niedawno zmarłą s. Immakulatę Adamską.
Karmelitanki bose prowadzą apostolstwo wyłącznie kontemplacyjne, angażując w nie wszystkie siły swego życia. Wierne duchowi eklezjalnemu, podejmują posługę ofiary i żarliwej modlitwy wstawienniczej za cały Kościół, a zwłaszcza za kapłanów i teologów. Odpowiadając na oczekiwania Kościoła, siostry intensywnie przeżywają tajemnice modlitwy kontemplacyjnej i dają o niej świadectwo pośród Ludu Bożego. Klasztory użyczają miejsca i pomocy w modlitwie osobom, które o to proszą, z wykluczeniem jednak wszelkiej formy apostolatu czynnego.
/ oprac. wg. www.zyciezakonne.pl/
Polecane:
Marsz dla Życia 2024
W niedzielę 14 kwietnia 2024 r., z Jasnych Błoni w Szczecinie do Bazylika Archikatedralnej przeszedł Marsz dla Życia pod hasłem: "Życie nie zna granic". Uczestnicy nieśli przepisany na płótno dokument papieski, adhortację Jana Pawła II "Ecclesia in Europa". Na zakończenie Marszu, w Bazylice Archikatedralnej, uczestniczący w Marszu administrator apostolski, Biskup Zbigniew Zieliński odprawiona Msza święta, z możliwością podjęcia Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego.
Zdjęcia: Małgorzata Machowska-Szewczyk
»
Słowo i życzenia Biskupa Zbigniewa Zielińskiego na Wielkanoc 2024
Słowo i życzenia Biskupa Zbigniewa Zielińskiego, Administratora Apostolskiego Archidecezji Szczecińsko-Kamieńskiej, na Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego 2024.
»Liturgia Męki Pańskiej - Wielki Piątek 2024
W wielkopiątkowy wieczór Biskup Zbigniew Zieliński przewodniczył Liturgii Męki Pańskiej w Bazylice Archikatedralnej w Szczecinie. Centralnym punktem celebracji jest adoracja Krzyża Świętego, poprzedzona odśpiewaniem Pasji wg św. Jana Ewangelisty. Tego dnia nie sprawuje się Mszy świętej, a po liturgii, w uroczystej procesji, przenosi się Najświętszy Sakrament w monstrancji do symbolicznego Bożego grobu.
Zdjęcia: Jakub Józefowicz